Νομός Ηλείας: Η Καστροσπηλιά του Τουρκοπαναή στο Κακοτάρι

Οι όμορφες περιοχές της μικρής μας Πατρίδας είναι σαν τις στάλες της βροχής, αμέτρητες.

Kάποιες περιοχές έχουν πάρει στις πλάτες τους μεγάλη φήμη. Ενώ μερικές είναι κοσμοπολίτικες και αρκετές ακόμα κουβαλάνε επάνω τους ιστορία βαριά.

Τόσο βαριά που δεν εχει χαθεί ούτε θα σβήσει στην περασιά των αιώνων.

Όμως όπως λέει κι ο σοφός λαός τα πολλά λόγια είναι φτώχεια, πάμε να σε ξεναγήσω σε μια ορεινή γωνιά του τόπου μας.

Η όμορφη Άνοιξη έχει μπεί για τα καλά. Ο Μάρτης είδη μας έχει αποχαιρετίσει εδώ και μερικές μέρες.

Μιας κι ο καιρός είναι καλός και αρκετά ζεστός κι έχει όλη την μέρα ήλιο αποφασίσαμε να επισκεφθούμε το Κακοτάρι. Το Κακοταρι είναι ένα μικρό ορεινό χωριο στην Ηλεία. Το χωριό αυτό βρίσκεται σε υψόμετρο 620 μέτρων περίπου και είναι χτισμένο στο νότιο μέρος του Όρους Σκιαδοβούνι. Στα "πόδια" του οικισμού περνά ο ποταμός Πηνειός (όχι φυσικά αυτός της Λάρισας όμως) του οποίου τα νερά χύνονται στην τεχνητή λίμνη του Πηνειού στο μεγάλο φράγμα Καραμανλή.

Εμείς όμως δεν θα μείνουμε στο Κακοτάρι, θα συνεχίσουμε την πορεία μας δεξιά κι ανατολικά για περίπου 2 χιλιόμετρα.

Το ακριβές σημείο που θα επισκεφθούμε σήμερα είναι μια τεράστια σπηλιά λαξευμένη μέσα στα θεόρατα βράχια. Η συγκεκριμένη σπηλιά φένεται από το σημείο που θα αφήσουμε το όχημά μας. Ακολουθούμε το μικρό μονοπάτι στο αριστερό μας χέρι έχοντας ως πυξίδα τον μεγάλο λόφο που στα σπλάχνα του δεσπόζει το τεράστιο σπήλαιο.

Το γιδόστρατο αυτό στο ξεκίνημά του δεν είναι τόσο καθαρό, υπάρχουν μεγάλες ασφάκες και σπάλαθρα που το καθιστούν δυσδιάκριτο. Όμως μετά από λίγες δεκάδες μέτρα ανηφορικής πορείας θα συναντήσουμε το παλιό καλό στρατί στο οποίο περπατάμε σαφώς πιο άνετα. Προσοχή χρειάζεται στις κοφτερές κοτρώνες και στα μεγάλα σπάλαθρα. Το μέρος εκεί είναι γεμάτο από τέτοια και τρυπάνε αν τα πλησιάσεις η κι ακόμα περισσότερο εάν τα αγγίξεις.

Σίγουρα θα χρειαστείς μπατόν η και μία γκλίτσα για την καλύτερη στήριξή σου. Το βουνό το σεβόμαστε για να μας σεβαστεί κι εκείνο.

Η διαδρομή ως την σπηλιά είναι αρκετά ανηφορική και μοναχική. Δεν υπάρχει περίπτωση να συναντήσεις "ψυχή" εκεί. Ίσως μόνο κάποιο βοσκό. Όμως συνεχώς βλέπεις μπροστά σου τον πέτρινο λόφο με τις θεόρατες κοτρώνες και τα καταπράσινα πουρνάρια όπου στο κέντρο του σχεδόν είναι το άνοιγμα της σπηλιάς. Να χάσεις τον προσανατολισμό σου είναι αδύνατον όμως χρειάζεται αρκετή προσοχή. Υπάρχουν μερικά σημάδια με κόκκινο χρώμα στα βράχια που δείχνουν ορισμένη από την διαδρομή, όμως καλύτερα να μην τα ακολουθήσεις από την τελευταία λάκα και αριστερά. Κράτησε την πορεία σου στο δεξιό μέρος και θα φτάσεις πολύ γρήγορα στην είσοδο του σπηλαίου. Γύρω γύρω, υπάρχουν αιωνόβια πουρνάρια και σφηνοειδής κοφτεροί βράχοι.

Το τοπίο άγριο και συνάμα καθηλωτικό. Η θέα όσω πιο ψηλά ανεβαίνεις τόσο πιο εντυπωσιακή γίνεται και σου κόβει την ανάσα.

Μπροστά μας τώρα βρίσκεται ένα αρκετά μεγάλο ξέφωτο. Λίγα σκόρπια ερείπια, εδώ κι εκεί φανερώνουν την ύπαρξη κάποιου πολύ μικρού οικισμού που υπήρχε εκεί. Μία μικρή πηγή υπάρχει εκεί της οποίας το γάργαρο νερό στάζει ακόμα. Μερικά μοσχάρια βοσκίζουν λεύτερα. Η μονη μας συντροφιά, ο ήχος από τα κουδούνια τους και τα λίγα κελαηδήματα από κάποια μικρά πουλάκια.

Η στάση στην μεγάλη βελανιδιά για ξεκούραση και νερό επιβάλλεται.

Η μεγάλη καστροσπηλιά του Τουρκοπαναγή δεσποζει αρχοντικά πάνω από τα κεφάλια μας.

Μόνο μερικές δεκάδες μέτρα έμειναν ακόμα, ως να φτάσουμε στην είσοδό της.

Ο Τουρκοπαναγής καταγόταν από το κοντινό χωριό τα Τσίπιανα. Κι ήταν κατά πάσα πιθανότητα οπλαργηγός της όμορης περιοχής των Τσιπιάνων και της Δίβρης. Δρούσε χτυπώντας τον εχθρό πρίν ακόμα ξεσπάσει η σπίθα της επανάστασης του 1821. Η σπηλιά αυτή χρισήμευε ως ορμητήριο και συνάμα καταφύγιο όχι μόνο για τον ίδιο τον Παναγή αλλά και για πολλούς άλλους κλέφτες κι αρματωλούς του τόπου.

Το παρατσούκλι Τουρκοπαναγης το απέκτησε μάλλον, επειδη είχε "ξεβγάλει" πολλούς Τούρκους. Το κανονικό του όνομα ήταν Παναγής Μπελογιάννης κι ήταν πρόγονος του "ανθρώπου με το γαρύφαλλο" Νίκου Μπελογιάννη. Μάλιστα οι πληροφορίες λένε πως όταν το πόδι του προσβλήθηκε από γάγγραινα ίδιος ο Παναγής το έκοψε με το τσεκούρι ώστε να γλιτώσει τη μόλυνση και τον θάνατο.

Το υψόμετρο, στο οποίο στέκει η σπηλιά, είναι γύρω στα 1030 μέτρα. Το ύψος της είναι πάνω από 12 μέτρα,ενω έχει αρκετό βάθος. Το άνοιγμά της είναι χτισμένο όλο έως επάνω. Τα υλικά από τα οποία έχει χτισθεί το άνοιγμά της είναι κυρίως οι μισοκατεργασμένοι λίθοι και κομμάτια από κεραμίδια. Ενώ για την συγκόλλησή τους έχει προστεθεί κάποιας μορφής κονίαμα της εποχής εκείνης. Ίσως κονίαμα από ασβέστη που ήταν διαδεδομένο την εποχή εκείνη.

Το εσωτερικό του σπηλαίου αποτελείται από δύο ορόφους. Το ύψος του πρώτου ορόφου είναι περίπου στα 2 μέτρα κι είναι χτισμένο κι αυτό με πέτρα και το σχήμα του είναι τοξωτό. Στον επάνω όροφο χρειάζεται σκάλα για να ανέβεις. Στο εσωτερικό του βασιλεύει η αιώνια δροσιά. Το πάτωμα του ορόφου βρίσκεται σε αρκετά καλή κατάσταση και φένεται γερό πάρα τα χρόνια που έχουν περάσει από την κατασκευή του. Στον μέσα χώρο του σπηλαίου έντονα είναι τα ίχνη κάποιας ανασκαφής που πραγματοποιήθηκε στο εσωτερικό του. Το σπήλαιο Τουρκοπαναή καθώς και γύρω περιοχή υπήρξε αντικείμενο μελέτης από τον Άγγλο αρχαιολόγο Frederic Cooper που ερεύνησε την περιοχή για 3 συναπτά έτη.

Αγαπητέ αναγνώστη δώσε μια ευκαιρία στον εαυτό σου και πήγαινε να αναπνεύσεις τον καθαρό αέρα του βουνού. Αγαπητέ αγαγνώστη μην αφήσουμε ότι δεν έσβησε η λήθη του χρόνου να ξεχαστεί. Ας φροντίσουμε όλοι μαζί από το δικό του πόστο ο καθένας μας, να μην σβήσει η Ιστορία μας. Η Ιστορία των προγόνων μας.

Γιατί λαός χωρίς Ιστορία είναι λαός καταδικασμένος στην μοίρα του.